Stalagi kolejny hitlerowski koszmar .

BRMTvonUngern

Władze Olsztynka poszukują historycznych pamiątek

Olsztynecki Urząd Miasta zaapelował do mieszkańców o zgłaszanie znalezisk i pamiątek, które wzbogacą powstające tam Multimedialne Muzeum Stalagu 1B i Historii Olsztynka. Ekspozycja zostanie pokazana w przyszłym roku po zakończeniu modernizacji ratusza.

Jak poinformował Maciej Obrębski z olsztyneckiego magistratu, poszukiwania historycznych pamiątek dopiero się zaczęły, ale zgłosił się już pierwszy chętny. Jak ocenił, są sygnały, że takich osób będzie znacznie więcej. Przedstawiciele urzędu spotkali się już w tej sprawie z miejscowym środowiskiem kombatantów.

Magistrat zwrócił się do mieszkańców z apelem o przekazywanie informacji o pamiątkach i znaleziskach, które mogłyby zostać wyeksponowane w Multimedialnym Muzeum Stalagu 1B i Historii Olsztynka. Z katalogu zgłoszonych przedmiotów zostaną wybrane najciekawsze, a urząd ustali z właścicielami zasady przekazywania darów w depozyt.

Muzeum ma powstać do końca przyszłego roku w modernizowanej obecnie części olsztyneckiego ratusza. Większość ekspozycji będzie miała charakter multimedialny, ale będą tam również gabloty z zabytkowymi przedmiotami. Przewidziano prezentację makiet odwzorowujących zabudowę stalagu, archiwalnych zdjęć jeńców i obozu oraz nagrania wspomnień świadków.

Nowa placówka ma przypominać tragiczne losy jeńców Stalagu 1B Hohenstein, w którym w czasie II wojny światowej na skutek niedożywienia i epidemii zmarło 55 tys. żołnierzy różnych narodowości. Według historyków był to jeden z największych niemieckich obozów jenieckich w Europie.

Impulsem utworzenia muzeum stało się odkrycie przed dwoma laty śladów dawnego obozu na trasie budowy drogi ekspresowej S-7 w Królikowie k. Olsztynka. Koparki odsłoniły wówczas spod ziemi resztki baraków i przedmioty pozostałe po jeńcach. Archeolodzy wydobyli blisko 100 połówek tzw. nieśmiertelników należących do jeńców polskich, belgijskich i francuskich, setki żołnierskich butów, menażek, fajek, przyborów do golenia i innych rzeczy osobistego użytku.

Część ekspozycji będzie poświęcona historii miasta. Zostaną tam zaprezentowane m.in pieczęcie miejskie wykopane przez archeologów podczas niedawnej rewitalizacji olsztyneckiego rynku. Najstarszy z odkrytych tzw. tłoków pieczętnych pochodzi z okresu tuż po lokacji miasta w 1359 roku.

....

Stalagi to kolejna hitlerowska ,,atrakcja" .

BRMTvonUngern

W Olsztynku powstało muzeum obozu jenieckiego Hohenstein

W Olsztynku powstało multimedialne muzeum upamiętniające ofiary niemieckiego Stalagu 1B Hohenstein, w którym w czasie II wojny św. zmarło 55 tys. żołnierzy. Wśród eksponatów są pamiątki po jeńcach, odkryte przez archeologów przy budowie drogi ekspresowej S-7.

Muzeum urządzono na wyremontowanym poddaszu (blisko 400 m kw.) zabytkowego olsztyneckiego ratusza. Ekspozycja ma charakter multimedialny - większość pomieszczeń zajmują infokioski, stereoskopy, projektory i stoły interaktywne. Są jednak także gabloty z historycznymi eksponatami, głównie przedmiotami pozostałymi po jeńcach. Odtworzono również wnętrze baraku i makietę obozu.
REKLAMA

Według Krzysztofa Sokala z Urzędu Miasta w Olsztynku, wystawa pokazuje ogrom tragedii, która spotkała jeńców niemieckiego obozu i została pomyślana jako nowoczesna lekcja żywej historii.

- Chcemy dotrzeć głównie do młodych ludzi, do których przemawiają multimedia. Klasycznych eksponatów mamy niewiele, ale ze względu na ich osobisty charakter powinny działać na wyobraźnię zwiedzających i dać im do myślenia - powiedział Sokal.

Do ciekawszych eksponatów należy krzyż, który stał kiedyś w obozowej kaplicy jeńców francuskich oraz pamiętnik spisany przez Polaka, który jako nastolatek był przetrzymywany z rodziną w obozie. Większość to żołnierskie nieśmiertelniki, guziki z mundurów, menażki, buty i inne przedmioty codziennego użytku. Ponad 6 tys. takich znalezisk wydobyto spod ziemi przed czterema laty podczas budowy drogi ekspresowej S-7 w Królikowie k. Olsztynka.

Niewielka część ekspozycji jest poświęcona historii Olsztynka. Prezentuje m.in. cztery pieczęcie miejskie wykopane przez archeologów podczas rewitalizacji rynku. Najstarszy z odkrytych tzw. tłoków pieczętnych pochodzi z okresu tuż po lokacji miasta w 1359 roku.

Na prace związane z utworzeniem lokalnego muzeum - adaptację poddasza, zagospodarowanie dziedzińca i ratuszowej wieży - gmina otrzymała dofinansowanie unijne w wysokości 3,5 mln zł. Oficjalne otwarcie placówki zaplanowano na najbliższy piątek podczas uroczystej sesji rady miejskiej.

Stalag 1B Hohenstein należał do największych niemieckich obozów jenieckich w czasach II wojny w dawnych Prusach Wschodnich. Na powierzchni 40 ha znajdowało się 120 baraków. Szacuje się, że w latach 1939-45 przez obóz przeszło kilkaset tysięcy szeregowców i podoficerów. Ok. 55 tys. z nich zmarło na skutek epidemii tyfusu, zagłodzenia i wycieńczenia ciężką pracą. Jako pierwsi do obozu trafili polscy żołnierze z Armii Modlin, wzięci do niewoli w bitwie pod Mławą. Potem w obozie przebywali także Francuzi, Belgowie, Rosjanie, Serbowie i Włosi.

Obóz miał charakter przejściowy. Jeńcy wojenni byli formalnie zwalniani z niewoli, ale po bezprawnym pozbawieniu statusu jenieckiego stawali się oni robotnikami przymusowymi. Wykorzystywano ich jako niewolniczą siłę roboczą, głównie w gospodarstwach rolnych, przy wyrębie lasów i remontach dróg. Od lata 1944 r. tworzono z nich kampanie robocze, które zmuszano do kopania rowów przeciwczołgowych i budowy innych umocnień przed spodziewaną ofensywą Armii Czerwonej.

Po wojnie teren poobozowy rozparcelowano na pola uprawne. Do dzisiaj zachował się jedynie budynek dawnej wartowni oraz jeniecki cmentarz w pobliskiej wsi Sudwa. W miejscu dawnego obozu gmina Olsztynek zamierza w przyszłości wznieść kamienny monument z napisami w pięciu językach i posadzką z 55 tys. płytek z numerami obozowymi zmarłych jeńców.

...

Tak kolejne miejsce cierpienia.