Gospodarka Starożytnego Rzymu.

BRMTvonUngern

Siła nabywcza pieniądza w Rzymie od 64 r. do VI w. n.e.
Zagadnienie siły nabywczej pieniądza w starożytnym Rzymie od reformy Nerona z 64 r. n.e., zmniejszającej wagę denara do średnio 3,4 g i zawartość czystego srebra w jego stopie do ok. 90%, po VI wiek...

[1] Zagadnienie pieniądza i procentu u Arystotelesa (384 r. p.n.e.–322 r. p.n.e.) odnajdujemy w rozdziale III w księdze I traktatu
pt. "Polityka". --->
[link widoczny dla zalogowanych]
[2] Coactores byli poborcami, których zasadniczym zadaniem było pobieranie pieniędzy na rachunek klientów. Za swoje usługi
otrzymywali oni 1% sumy (merces centesima) uzyskanej od dłużnika. ---> [link widoczny dla zalogowanych]
16 godz. i 10 min temu via Wykop 2 Lifelike Autor

...

Oj prowokujecie mnie bo akurat ostatnio tym się zająłem. O i no proszę źródła do ściągnięcia. Zobaczę...
Oto co sobie ustawiłem.
Pieniądz
Denar waga od Nerona zawsze 3,41 potem zawartość srebra 95-98 to znaczy 100% bo nie umieli bardziej oczyścić mniej to już psucie pieniądza czyli ,keynesizm' tak tak już wtedy potrafili robić ,dodruk' a raczej dotłuk bo monety robili tłukąc młotkiem w stempel.
Gdy jest liczba przed np 222–235 12 40.5 znaczy ona ,zbadano 12 monet i zawierały 40,5% srebra a była bita w latach 222-235' . Bo i tu ilość była nierówna bo nie umieli precyzyjnie mieszać miedź ze srebrem. Zatem 1 zbadana moneta to zbyt słabe źródło.
od 211 4,55 gr 1/72 95-98%
od 200 3,90 gr 1/84 95-98% 110,4
14-37+ 3,90 gr 1/84 97,5-98%
Neron. 3,41 gr 1/96 95-98%
64–68+ 3.41 gr 1/96 93.5%
68- 69 92,6
69- 79 84,5
79- 81 81,3
81- 99 91,2
117-138 84,1
138-161 80?
148–161+ 3.41 gr 83.5%
180–192 71.1
193–211 57,3
211-217 4 60,2 3 58.9
218-222 5 49.6 3 42.8
222–235 12 40.5
235–238 2 45.5 1 49,0
238 22 41.7
244–249 14 43.7
249–251 3.41 gr 13 41.9
241 3.41 gr 48%
251–253 4 35.2 5 60.9
253–260 2 40.0 3 17.4
253-268 4 50.9 14 6.4
268-270 7 3.46
270-275 18 3.37 14 4.01
274 podwójny 3.41 g 5%
275-276 4 4.8
276-282 12 3.35
282-283 1 4.0
283-285 1 5.0
284-305 1 94.3 3 3.0
[link widoczny dla zalogowanych]

Spadło zatem z 95-98 do 3%.
Jednak pamiętajmy że jednocześnie w obiegu były różne monety więc na pewno było prawo Kopernika że ,stare' dobre były trzymane jako oszczędności i liczono np. 3 denary nowe za 1 stary itd. Więc kwestia cen się komplikuje bo w jakich niby są denarach?
Ponadto emisje cesarzy którzy ,rządzili' 3 miesiące na pewno nie miały żadnego wpływu na obieg pieniężny! Są tylko ciekawostką! Zatem nie warto ich umieszczać w wykresach bo te denary nie zdążyły się rozejść. Czym innym jest pieniądz władczy który rządził 20 lat tu mógł już dojść do 90% obiegu. Swoją drogą ciekawe jakie są odnalezione ilości poszczególnych emisji? Ale starczy bo jak się zainteresuje to mogę bez końca...

A może obrazek?

O widzicie jak dewaluowali! W tempie wykładniczym najpierw trochę ale potem żeby narkotyk działał trzeba więcej i więcej! A dziś? To samo! Imperium USA i dolar? Taki sam wykres! To jest prawo historii i ekonomii. Jedno ze imperia psują pieniądz żeby pokryć rozrzutność drugie ekonomii że trzeba brać coraz większe dawki emisji żeby osiągnąć ten sam efekt. Czyli jak narkotyki. Bo to są ekonomiczne narkotyki. To jest dewalucja żeby uzyskać inflację trzeba odwrócić do góry nogami a raczej odbić żeby boki nie zamieniły się miejscami.

BRMTvonUngern

Jeśli chodzi o gospodarkę Rzymu to mamy oczywisty brak źródeł. Oczywiście takie rzeczy jak to że było rolnictwo i siali zboże i zbierali to mamy obrazki. Natomiast w sensie ekonomicznym potrzeba danych liczb! Np. Ile było plantacji np. niewolniczych a ile gospodarstw rodzinnych? Nie wiadomo. Ogólnie budowa imperium spowodowała rozrost plantacji i zanik gospodarstw indywidualnych bo takie są skutki globalizacji czyli tworzenia gigantycznych organizmów ekonomicznych. Ale ile było w jakim wieku?! Liczby procenty? Tego nie wiemy.
W ogóle najpierw należało by obliczyć ludność której też nie znamy. Znamy bardzo dobrze liczbę obywateli rzymskich często spisywanych ale to tylko niewielka grupka ludności! Warstwa uprzywilejowana i rzadząca.
Oprócz nich były miliony wolnych nigdzie nie spisanych no i miliony niewolników w ogóle nie spisywanych bo byli prywatną własnością i nikomu nic do inwentarza żywego! Rzymskie prawo własności jak wiemy drobiazgowo przestrzegane jak nigdzie. Stąd nie wiadomo tak naprawdę ilu ludzi tam żyło...

Oczywiście były spisy ludności znane choćby z Biblii! Słynna podróż do Betlejem bo Cezar zarządził spis. Jednak tych danych oczywiście dawno nie ma. Nie były zapewne publikowane będąc tylko do wglądu władz.
Natomiast spisy obywateli były przepisywane skrupulatnie i przetrwały. Mamy je obecnie w internecie. Cenna strona:

[link widoczny dla zalogowanych]
I widać od razu problemy:
Rok liczba obywateli
86/85 B.C. 463,000
70/69 B.C. 910,000
lub 900,000 - przyjmuję to jako grube zaokrąglenie. Prawidłowa liczba 910 tys.
Widzimy tutaj rozszerzenie obywatelstwa na rzekomo wszystkich wolnych obywateli Italii. Jednak jest to zbyt mała liczba ponieważ obywatele już masowo mieszkali poza Italią i ilu ich mogło być na półwyspie? 700 tys? daje to zgodnie z pamiętnikami Cezara razy 4 czyli 2,8 milona ludzi czyli 10 osób na kilometr gdy uważa się że gestów była conajmniej 25 osób. Czyli 7 mln. 4,2 mln niewolników? To absurd. Coś tu jest nie tak.

Dalej później rozszerzono obywatelstwo na wszystkich wolnych w Imperium.

28 B.C. (Augustus) 4,063,000
8 B.C. (Augustus) 4,233,000

A więc mamy ponad 4 miliony ale już po kilku latach

A.D. 14 (Augustus) 4,937,000

Taki przyrost naturalny jest wątpliwy ale mało tego!

A.D. 47
5,984,072
6,941,691
6,944,000

Tu na dodatek zgubili milion co nie jest trudne bo np. w alfabecie rzymskim 5 i 6 to V oraz VI zgubić kreskę nietrudno.

Czyli było ponad 4 jest prawie 7 milionów. To pokazuje że pierwsze spisy nie objęły wszystkich i nie ma żadnej gwarancji że te 7 milionów ton wszyscy. Ponadto nie wiadomo komu oni właściwie przyznali? W Dziejach Apostolskich jest wzmianka że ktoś jest obywatelem rzymskim. Czyli to znów wyjątek bo były miliony wolnych wciąż nie będące obywatelami! Przypuszczam że obywatelami stawali się byli sojusznicy Rzymu ale nie ci co stawiali czynny opór i zostali podbici. Choć wolni nie weszli do grupy rządzącej i najwyraźniej nawet w Italii tacy byli.

Zatem spisy obywateli dają liczbę ... spisanych obywateli nawet nie wszystkich...

A zatem wiemy że nic nie wiemy. Widać że historia dawnych wieków to ciężka praca i nie ma tak że pójdziesz do archiwum i skopiujesz. Trzeba olbrzymiej pomysłowości. I tu pojawiły się różne wskaźniki. Np. pomysłem było policzenie... wraków statków! Które tkwią na dnie mórz. I nawet mamy bazę internetowa tych skorup:
[link widoczny dla zalogowanych]

Ogólny wykres jest taki:

Szczyt miał być w latach 100 do O a potem od 0 do 100 trochę spadło a potem już spadało na łeb na szyję aż nastąpiły wieki ciemne i wręcz upadek cywilizacji znany ze źródeł po czym odrodzenie już w firmie cywilizacji łacińskiej...

Jest to wskaźnik tzw. symptomatyczny czyli pokazujący symptomy zjawiska. Widać że gospodarka ludność wszystko najpierw dynamicznie rosły osiągając szczyt od roku 100 do roku 100 i potem nastąpił szybki upadek. To dotyczy nie tylko Rzymu bo wraki są wszelkiego typu. Europa Północna Azja Mniejsza czyli obszar cywilizowany ogółem. Rzym stopniowo obejmował wszystkie te tereny.

Tu jednak jest problem bo co z postępem techniki? Jeśli budowano coraz lepsze okręty to coraz mniej tonęło donnie oznacza upadku cywilizacji a wręcz jej wzrost. Co z bitwami morskimi? Zostawiają mnóstwo wraków które należało by odjąć! Gdy zapanował Pax Romana czyli pokoj rzymski nie bylo już olbrzymich bitew morskich a więc wraków. Czy to oznacza spadek w ekonomii? Wręcz przeciwnie! Takie są braki tego wskaźnika. Jednak że ogólnie rosło a potem spadało nie ulega żadnej wątpliwości. Znamy to z wszelkich źródeł!

Tu kończę bo kiedyś trzeba. Są inne pomysły ale może innym razem.