Geologia .

BRMTvonUngern

Wielki sukces naukowców AGH! Odkryli mikrodiamenty

Krakowscy naukowcy wraz z kolegami z Niemiec, Słowacji, Japonii i Szwecji odkryli w Górach Skandynawskich mikrodiamenty. Są maleńkie, niewidoczne gołym okiem, ale mogą okazać się przełomem w badaniu historii Ziemi.

Międzynarodowa grupa naukowców dokonała niesamowitego odkrycia w Górach Skandynawskich – badając skały, które zostały poddane działaniu bardzo wysokiego ciśnienia, znaleźli w nich mikrodiamenty. Na czele zespołu geologów stanął dr hab. inż. Jarosław Majka z Uniwersytetu w Uppsali (absolwent Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie), zaś pracami w laboratorium zarządzał prof. Maciej Manecki z AGH. Współpraca Polaków, Niemców, Słowaków, Szwedów i Japończyków przyniosła nadspodziewane efekty.

- Nasze badania nad głęboko pogrzebanymi skałami skorupy kontynentalnej w Górach Skandynawskich zaczęły się w 2011 roku. Pierwsze badania terenowe miały na celu sprofilowanie skał wysokiego stopnia metamorfizmu (skał zmienionych pod wpływem wysokiej temperatury i ciśnienia) na górze Åreskutan, w prowincji Jämtland - opowiada w rozmowie z Wirtualną Polską dr hab. inż. Jarosław Majka z Uniwersytetu w Uppsali. - Mgr Klonowska pobrała wiele próbek skał, które następnie poddała badaniom mikroskopowym oraz mikroanalizie chemicznej przy użyciu mikrosondy elektronowej. Nasza hipoteza badawcza, zakładająca, iż skały te zostały poddane działaniu bardzo wysokiego ciśnienia, potwierdziła się - mówi Majka. I dodaje: "okazało się również, że badane skały mogły powstać w warunkach, w których możliwa jest krystalizacja wysokociśnieniowej formy kwarcu (SiO2) – tzw. koesytu".

W dziejach Ziemi płyty litosfery niejednokrotnie się ze sobą zderzały. W czasie takich kolizji część skorupy ziemskiej mogła zostać pogrążona na głębokość ponad 100 km i poddana wysokim ciśnieniom, które spowodowały wzrost gęstości skał. Takie warunki sprzyjają do powstania wspomnianego minerału koesytu, a także do formowania diamentów. I właśnie takie skały znalazła grupa naukowców w Górach Skandynawskich.

- Mając uzasadnione podejrzenia, że w granatach mogą znajdować się mikrodiamenty, wiosną 2013 roku Åke Rosen rozpoczął badania w Laboratorium Badań Fazowych, Strukturalnych, Teksturalnych i Geochemicznych, WGGiOŚ AGH pod okiem dr. hab. Macieja Maneckiego. Po wielu godzinach żmudnych badań udało się zidentyfikować trzy pierwsze diamenty – tłumaczy Majka.

- W przypadku takich odkryć należy mieć absolutną pewność, toteż bliźniacze próbki z tych samych skał zostały posłane do prof. Mariana Janaka pracującego w Instytucie Geologii Słowackiej Akademii Nauk w Bratysławie. Prof. Janak nie tylko potwierdził istnienie diamentów w słowackim laboratorium, ale znalazł kolejne, w kolejnych próbkach. Następnie przeanalizował jedną z nich również w renomowanym laboratorium Ramanowskim na Uniwersytecie w Kyoto, w Japonii – dodaje.

Skały, które były poddane tak wysokim ciśnieniom, rzadko kiedy pojawiają się blisko powierzchni Ziemi – są po prostu zbyt gęste. Zdaniem naukowców skały pogrążone na głębokość 100 km lub więcej mogą być wynoszone do poziomów przypowierzchniowych głównie w wyniku podciśnienia spowodowanego pogrążeniem klina płaszcza ziemskiego sponad zanurzonych skał skorupy kontynentalnej.

Ten nowatorski w geologii mechanizm działa na zasadzie wielkoskalowego odkurzacza, który w specyficznych warunkach zasysa ciężkie i bogate w diamenty (i/lub koesyty) skały z powrotem na powierzchnię Ziemi.

Bezbarwne i przezroczyste lub brązowawe i mętne diamenty wypełniają w granacie niewielkie pustki o kształcie zarysów kryształów, kropli lub owali. Wszystkie mierzą mniej niż 10 mikrometrów i nie mają żadnej wartości rynkowej – są zbyt małe i zbyt trudno odseparować je od skał. Są jednak wielkim odkryciem: dzięki dokładniejszym badaniom naukowcy mogą lepiej poznać historię powstania skał i kontynentu europejskiego.

- Samo znalezienie mikrodiamentów jest ciekawe i ważne, ale jeszcze ważniejsze są płynące z tego implikacje dla historii geologicznej studiowanego przez nas orogenu – tłumaczy Majka.

- W naszej publikacji przedstawiamy nowatorski model ewolucji geologicznej Gór Skandynawskich, a ściślej mówiąc historii kolizji paleokontynentu Baltiki (prapółnocnej Europy) z wulkanicznym łukiem wyspowym (przykładowo analogiem dzisiejszych wysp Jawa i Sumatra) i paleokontynentem Laurencji (prapółnocnej Ameryki) – dodaje.

Naukowcy uważają także, że studiując stare i zerodowane pasma górskie powstałe w wyniku procesów kolizyjnych, takie jak na przykład Góry Skandynawskie powstałe ponad 400 milionów lat temu, możemy mieć wgląd w procesy aktualnie zachodzące chociażby w Himalajach powstających w wyniku kolizji niegdyś samodzielnego kontynentu Indii i Eurazji.

- Innym ciekawym przykładem może być właśnie inicjowana kolizja Australii z łukiem wyspowym na północ od niej. Nie możemy zaglądnąć pod Himalaje czy Timor, ale możemy szukać odpowiedzi na nurtujące nas pytania w przeszłości – zapewnia Majka. - Prace naszego zespołu nadal trwają, a kolejne diamenty i inne mineralne wskaźniki bardzo wysokich ciśnień znajdujemy w kolejnych lokalizacjach. Nasz zespół złożony jest ze specjalistów i studentów prezentujących różne dziedziny geologii. Mamy przekrój osób od studentów magisterskich, poprzez doktorantów i samodzielnych pracowników nauki, aż po emerytowanych profesorów, jak np. nasz mentor prof. David G. Gee z Uppsali. Taka mieszanka młodości, doświadczenia oraz interdyscyplinarne podejście do problemu daje ogromną satysfakcję z pracy oraz wspaniałe wyniki naukowe – mówi geolog.

Wyniki badań międzynarodowej grupy naukowców zostały opublikowane w prestiżowym czasopiśmie Geology. Publikację współtworzyli ludzie związani z Akademią Górniczo-Hutniczą w Krakowie: dr. hab. inż. Jarosław Majka (absolwent uczelni), mgr inż. Iwona Klonowska (również absolwentka AGH, obecnie doktorantka dr J. Majki w Uppsali) oraz dr hab. inż. Maciej Manecki (prof. AGH).

>>>

Piekne odkrycie !

BRMTvonUngern

Brexit rozpoczął się 45 000 lat temu. Najnowsze badania naukowców
17 godzin temu Ciekawostki

Teresa May uparcie twierdzi, że Wielka Brytania opuszcza Unię Europejską, nie Europę. Jej zapewnienia są jednak spóźnione o 45 000 lat.

Naukowcy rzucili nowe światło na to, jak Brytania oddzieliła się od Europy. Najnowsze badania dowodzą, że właściwie to opuściła nasz kontynent, zanim te dwa lądy się połączyły.

Nastąpiło to na skutek serii niezwykłych zdarzeń. Jeśli by się nie wydarzyły, Wielka Brytania byłaby "przyklejona" do Europy i odstawała od niej tak jak obecnie Dania.

Przerwanie połączenia między Dover i Calais

- Przerwanie drogi lądowej pomiędzy Dover i Calais było bez wątpienia jednym z najważniejszych wydarzeń w brytyjskiej historii i pomaga ono kształtować naszą tożsamość narodową nawet dziś - powiedział profesor Sanjeev Gupta, jeden z badaczy tego zjawiska.

Uważa się, że Brytania oddzieliła się od Europy na skutek rozszerzenia się jeziora uformowanego na szczycie pokrywy lodowej.

Najnowsze badania dowodzą, że na dnie morza znajdują się gigantyczne dziury i doliny potwierdzające przerwanie połączenia między Dover a Calais.

Po tym wydarzeniu, przez setki tysięcy lat Cieśnina Kaletańska była w pełni otwarta. Stopniowo zalały ją jednak niewielkie jeziora, które połączyły się z Morzem Północnym. W ten sposób około 45 000 lat temu Wielka Brytania całkowicie straciła dostęp do stałego lądu.
Następne newsy »
Dodał(a): szila

...

Przeszlosc geologiczna.

BRMTvonUngern

Kto ostrzeże przed nadchodzącym trzęsieniem ziemi? Ksiądz proboszcz!
Karol Wojteczek | Sier 25, 2017
Shutterstock
Komentuj


Udostępnij    

Komentuj

 




A w tle kolejna przepowiednia pewnego franciszkanina...

L
edwie przy okazji poniedziałkowego zaćmienia słońca wspomnieć zdążyliśmy o towarzyszących kataklizmom naturalnym i zjawiskom astronomicznym interpretacjach eschatologicznych, a już wieczorne trzęsienie ziemi we Włoszech skłoniło wielu internautów do tego, by jeszcze tego samego dnia przypomnieć popularne w naszym kraju przepowiednie o. Czesława Klimuszki.

Ich prawdziwości roztrząsać w tym momencie nie będziemy, wszak Półwysep Apeniński targany jest wstrząsami od wieków, podobnie jak cyklicznie zdarzają się erupcje Wezuwiusza. Warto jednak przy tej okazji wspomnieć o głównych ośrodkach rozwoju myśli sejsmologicznej, która chociaż częściowo pozwala nam zabezpieczyć się przed skutkami tego rodzaju kataklizmów. Kto czytał nasz tekst o cudownie ocalonych z bombardowania Hiroshimy kapłanach, pewnie domyśla się już o kim będzie mowa.

Jezuici górą

Podobnie jak i inne nauki ścisłe, również i sejsmologia wiele dla swojego rozwoju zawdzięcza pracy naukowej jezuitów. Wśród badań nad zjawiskami przyrodniczymi dużo miejsca poświęcali oni od zawsze opisywaniu skutków i możliwych przyczyn zjawisk sejsmicznych. Praca ta przybrała jeszcze na sile, po jednym z najtragiczniejszych we współczesnych dziejach naszego kontynentu trzęsieniu w Lizbonie z 1755, którego opis znamy ze szkoły dzięki „Kandydowi” Woltera.

I choć dla autora kataklizm ten stał się źródłem zwątpienia w Bożą dobroć (co było z kolei zarzewiem słynnego teologiczno-filozoficznego sporu między nim a J.J. Rousseau nt. Opatrzności), większość jezuickich naukowców trzęsienie to skłoniło do wzmożenia poszukiwań nad możliwościami przewidywania tego rodzaju tragedii i zapobiegania im. Jeden tylko ks. Gabriel Malagrida stracił wtedy głowę z rąk inkwizycji, gdy ośmielił się ogłosić kataklizm karą Bożą wobec Portugalczyków za popełniane przez nich w koloniach okrucieństwa (Malagrida był przez jakiś czas misjonarzem w Brazylii).
Czytaj także: Czy sierpniowe zaćmienie słońca to naprawdę początek apokalipsy?

Badania

Pierwsze stacje sejsmograficzne powstawały więc tam, gdzie jezuici posiadali już swe placówki, a przy nich… istniejące obserwatoria meteorologiczne i astronomiczne. Pierwsza z nich, którą w 1868 r. otworzyli na misji w filipińskiej Manili, działa zresztą do dziś przy miejscowym katolickim Ateneo de Manila University (choć niestety archiwum odczytów uległo zniszczeniu w trakcie II wojny światowej)!

Otwierane później w Chinach, Meksyku czy na Madagaskarze kolejne jezuickie stacje pozostawały przez długie lata jedynymi na danych kontynentach placówkami, w których zajmowano się przewidywaniem trzęsień ziemi i ograniczaniem ich skutków. Wreszcie w 1909 r. w USA powstało Jezuickie Stowarzyszenie Sejsmologiczne, które, początkowo w oparciu o pozostające w administracji zgromadzenia w Stanach i Kanadzie parafie, stworzyło pierwszą ogólnokontynentalną sieć placówek badawczych o ujednoliconym wyposażeniu, zdolną ostrzegać przed nadchodzącym kataklizmem.

Większość z tych placówek prowadziła swą działalność nieprzerwanie do lat 60. ubiegłego stulecia, a zarządzający nimi kapłani niejednokrotnie stawali się członkami prestiżowych amerykańskich organizacji naukowych.

...

Oczywiste. Podstawa Zachodu jest Kościół zatem i zachodniej nauki.

BRMTvonUngern

Naukowcy uzyskali nową odmianę węgla - cyklokarbon!

Diament, grafit, fulleren, grafen - to znanne dotąd różne postaci węgla (tzw. alotropowe odmiany). Różni je to, jak połączone są w ich cząsteczkach atomy węgla. Chemicy właśnie stworzyli nową , piątą odmianę: cząsteczka składa się z 18 atomów węgla. Nazwano ją cyklokarbonem.

...

Prosze bardzo!