Włodzimierz Tetamajer

BRMTvonUngern

Mało znany obraz W. Tetmajera w zbiorach rzeszowskiego muzeum

Mało znany obraz Włodzimierza Tetmajera „Spotkanie”, to najnowszy nabytek Muzeum Okręgowego w Rzeszowie. Jego zakup dofinansowało Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Płótno uzupełni kolekcję Galerii Malarstwa Polskiego Muzeum Okręgowego w Rzeszowie.

„Spotkanie” to olejny obraz na płótnie: powstał w 1909 roku. Pochodzi z okresu zachwytu artysty polską wsią, jej barwnością, swojskością, ludowością. Jak poinformowała dzisiaj na konferencji prasowej kustosz muzeum Maria Stopyra, jest to okazała malarska kompozycja, reprezentatywna i charakterystyczna dla sztuki Włodzimierza Tetmajera.
REKLAMA

- Obraz "Spotkanie" został stworzony w wyniku tzw. chłopomanii, czyli fascynacji autora ludowością. Dzieło to pochodzi z bardzo interesującego okresu twórczości Tetmajera, w czasie, gdy mieszkał on w podkrakowskich Bronowicach - mówiła Stopyra.

Obraz prezentuje zatrzymany w kadrze fragment wiejskiej drogi w Bronowicach, wczesną wiosną. Na pierwszym planie widać skromnie ubraną i bosą wiejską dziewczynę oraz stojącego obok zamożnie ubranego młodego mężczyznę. W tle obrazu widać kobiety idące prawdopodobnie do miasta i niosące na plecach towar na sprzedaż.

Kustosz podkreśliła, że artysta w namalowanej scenie oddał koloryt i klimat ówczesnej wsi, pokazał „istotę życia tego podkrakowskiego ludu”.

- Kompozycja ukazuje znakomity malarski warsztat w operowaniu gamą brązów, zieleni i ich zestawieniu z błękitem pogodnego nieba i niebieskimi ścianami chałup. Ponadto malarz zachwyca widza paletą czerwieni i bieli położoną na płótnie, która jest tak bardzo charakterystyczna dla jego malarstwa – wyjaśniła Stopyra.

„Spotkanie” to obraz o niemal kwadratowym kształcie, którego boki wynoszą 116 i 119 cm. Obraz jest sygnowany w lewym dolnym rogu przez Tetmajera; zdobi go dekoracyjna rama z przełomu XIX i XX wieku, kolorystycznie dopasowana do dzieła.

Obraz Tetmajera został kupiony od prywatnej osoby za pośrednictwem Sopockiego Domu Aukcyjnego – Salonu Sztuki Dawnej w Krakowie. Koszt płótna to 95 tys. zł, z czego 78 tys. zł pochodziło ze środków resortu Kultury i Dziedzictwa Narodowego, a 17 tys. zł ze środków Urzędu Marszałkowskiego w Rzeszowie.

„Spotkanie” Włodzimierza Tetmajera uzupełni wiodącą kolekcję Galerii Malarstwa Polskiego Muzeum Okręgowego w Rzeszowie. W galerii tej prezentowanych jest około 120 obrazów olejnych od XVIII wieku do 1939 roku; niektóre pokazane są po raz pierwszy w swojej historii. Znajdują się tam dzieła sławnych polskich malarzy, m.in.: Jana Nepomucena Głowackiego, Henryka Siemiradzkiego, Maksymiliana i Aleksandra Gierymskich, Józefa Chełmońskiego, Józefa Brandta, Wojciecha Kossaka, Józefa Mehoffera, Jacka Malczewskiego, Leona Wyczółkowskiego, Teodora Axentowicza, Olgi Boznańskiej, Jana Cybisa, Tytusa Czyżewskiego.

Jest to pierwszy obraz Tetmajera w zbiorach rzeszowskiego muzeum.

Włodzimierz Tetmajer (1862- 1923) był malarzem, grafikiem, pedagogiem, politykiem, literatem, jednym z najwybitniejszych reprezentantów sztuki okresu Młodej Polski, inspirujących się rodzimym folklorem. Był przyrodnim bratem poety Kazimierza Przerwy-Tetmajera.

W. Tetmajer uczył się malarstwa od 1875 r. w krakowskiej Szkole Sztuk Pięknych, a następnie w wiedeńskiej Akademii Sztuk Pięknych, w Monachium, w Academie Colarossi w Paryżu. W latach 1889 - 1895 Tetmajer był też uczniem Jana Matejki.

W 1890 r. artysta ożenił się z Anną Mikołajczykówną, córką chłopa z Bronowic i stał się prototypem Gospodarza w „Weselu” Stanisława Wyspiańskiego. W jego domu, który wybudował w 1894 r., znajduje się Regionalne Muzeum Młodej Polski „Rydlówka”.

Bronowice - dawniej podkrakowska wieś, obecnie dzielnica Krakowa - były często odwiedzane przez polskich artystów. W malarstwie motywy związane z tą wsią były podejmowane przez licznych twórców, m.in.: Aleksandra Gierymskiego, Stanisława Wyspiańskiego, Leona Wyczółkowskiego, Ludwika de Laveaux oraz Włodzimierza Tetmajera.

Stopyra podkreśliła, że sztuka Tetmajera powstawała pod wpływem inspiracji malarstwem monachijskim i dziełami Aleksandra Gierymskiego, a jego styl oddaje charakterystyczny dla epoki Młodej Polski zachwyt rodzimą ludowością. Malarz przedstawiał sceny rodzajowe, okolicznościowe, historyczne, pejzaże. Portretował też w realistycznej konwencji swoją żonę i dzieci.

Tetmajer wykonał też satyryczne rysunki, które dekorowały krakowską kawiarnię artystyczną „Paon” Ferdynanda Turlińskiego. Malarz zajmował się także projektowaniem witraży, ilustratorstwem, malarstwem ściennym i scenografią. W 1902 r. wykonał polichromię kaplicy królowej Zofii w katedrze wawelskiej i kościoła w Sosnowcu (obecnie katedry). Obecnie jego dzieła znajdują się w największych polskich muzeach i kolekcjach prywatnych: są wystawiane na licznych ekspozycjach.

...

Tu chyba najbardziej rzuca sie w oczy tzw. chłopomania.