Bohdan Butenko

BRMTvonUngern

Kwapiszon, czyli szalony pościg
Konrad Wągrowski
Dziś odszedł w wieku 88 lat Bohdan Butenko, wspaniały rysownik, grafik, ilustrator, twórca komiksów. Jego rysunki towarzyszyły nam przez całe dzieciństwo, młodość, pokazywaliśmy je naszym dzieciom, czytaliśmy sobie i im ilustrowane jego książki. Przy tej smutnej okazji prezentujemy Wam fragment nieopublikowanego jeszcze w Esensji Kanonu Polskiego Komiksu. Tutaj - oczywiście kilka słów o Kwapiszonie.

Bohdan Butenko – Kwapiszon i tajemnicza szkatułka
W naszym zestawieniu nie mogło zabraknąć przykładowego zeszytu z tej urokliwej serii, którą z pewnością z nostalgią wspominają do dziś czterdziesto- i pięćdziesięciolatkowie. Osiem zeszytów opowieści o sprytnym harcerzu Kwapiszonie opublikowane zostało w latach 1976 – 1981 przez „Nasza Księgarnię”. Cykl był dosyć oryginalnym jak na owe czasy komiksem – łączącym sobie czarno-białe rysunki z fotograficznym tłem. Na zdjęcia przedstawiające najbardziej znane lokalizacje w kilku polskich miastach nałożone były rysunku Bohdana Butenki prezentujące w tej scenerii sensacyjno-przygodową fabułę. Główny bohater, Kwapiszon, ubrany w harcerski mundurek, znajduje na brzegu Wisły tajemniczą szkatułkę. Świadkami owego odkrycia jest dwóch warszawskich złodziejaszków noszących wpadające w ucho imiona Kompan i Faworyt. Podejrzewając, że skrzyneczka może kryć w sobie autentyczny skarb, rabusie próbują odebrać ją Kwapiszonowi i… zaczyna się trwający przez osiem zeszytów szalony pościg obejmujący połowę Polski. Bohaterowie znad Wisły przenoszą się do Muzeum Wojska Polskiego, skąd odlatują (!) jednym z lotniczych eksponatów do Gdańska (pościg obejmuje Długi Targ i port), następnie przenosząc się do pobliskiego Sopotu. Wiślanym statkiem transportującym ryby Kwapiszon ucieka do Torunia i Fromborka (gdzie oczywiście możemy oglądać pamiątki po Mikołaju Koperniku). Wówczas sam Smok Wawelski (!) unosi bohaterów, jak łatwo się domyślić, do Krakowa, by podziemiami przedostać się do Wieliczki, a potem – jakimś cudem – z powrotem do Warszawy.
Bohdan Butenko

Imię Bohdan
Nazwisko Butenko
Jak łatwo się domyślić, cała seria ma za zadanie – zgodnie z często podnoszonym w PRL hasłem – „bawiąc uczyć”. Sfotografowane przez uznanych fotografów Jerzego Troszczyńskiego, Zbigniewa Dolińskiego i Jana Mariana Czarneckiego polskie miasta prezentują swe największe atrakcje turystyczne, nie zabraknie też historycznej edukacji. Zeszyty nie cieszyłyby się jednak takim powodzeniem (każdy kolejny wyczekiwany był z utęsknieniem), gdyby nie szalony, ocierający się o surrealizm i groteskę, pełen absurdalnego humoru pościg. Kwapiszon wciąż jest w biegu, Faworyt i Kompan depczą mu po pietach, dialogi ograniczone są do minimum, nie ma wytchnienia, nie ma oddechu, cały świat staje się jedną wielką pogonią, której rozmach z pewnością przekracza potencjalną (i niepewną) korzyść, jaką kryje w sobie szkatułka. Skarb zresztą przestaje być najważniejszy, rywalizacja o szkatułkę między harcerzem i złodziejami staje się celem samym w sobie, kwestią ambicjonalną. A finał? Finał zaś jest cudownie absurdalny, surrealistyczny, pięknie spinający szalony pościg w groteskową pętlę…
W 2009 ukazał się jeszcze dodatkowy jubileuszowy zeszyt „O Kwapiszonie, niezwykłym Poznaniu, tajemnicy listu i…” przenoszący Kwapiszona do Poznania, ale to już nie jest część kanonu. Z kolei w 2003 cała opowieść została wydana w jednym tomie. My jednak do kanonu wstawiamy zeszyt pierwszy z 1976 r., w którym zapoznajemy się z Kwapiszonem, Faworytem, Kompanem i szkatułką, bo przecież lektura osobnych zeszytów i oczekiwanie na kolejne tomy jest niezbędnym elementem rytuału poznawania przygód Kwapiszona i jego prześladowców.
koniec
16 października 2019

...

Oczywiscie mam ten album! Pokoj jego duszy. Nadszedl czas. Modlitwa za niego to najlepsze co mozna zrobic.