150 lecie Powstania Styczniowego na Białorusi .

BRMTvonUngern

Białoruś: prasa przypomina o rocznicy wybuchu Powstania Styczniowego

Białoruskie media przypomniały o 150. rocznicy wybuchu Powstania Styczniowego. Prasa państwowa nazywa je "polskim powstaniem", a niezależna "powstaniem przeciwko rosyjskiemu imperializmowi".

Według państwowego dziennika "SB. Biełaruś Siegodnia" było to "ostatnie duże polskie powstanie, które wstrząsnęło imperium rosyjskim i całą Europą" i ma wpływ również na teraźniejszość.

"Polityczna mitologia, jaka się wykształciła wokół powstania, rodzi dziś polityczne emocje i wywołuje napięcie zarówno na poziomie międzypaństwowym, jak i wewnątrz społeczeństw państw, których terytorium ogarnęło" - pisze komentator Usiewałod Szymau.

Według niego chociaż Polacy stanowili "może połowę ludności Rzeczypospolitej", to czuli się w niej jedynymi gospodarzami, a na swoich sąsiadów spoglądali z wyższością, uważając się za "cywilizatorów", niosących kaganek zachodniej kultury innym narodom. "Właśnie dlatego dla polskiej świadomości było kluczowe władanie Wilnem, Lwowem, Mińskiem i innymi litewskimi, białoruskimi i ukraińskimi ziemiami" - ocenia Szymau.

Tymczasem - kontynuuje - po poparciu Napoleona w 1812 r. car Aleksandr I - chociaż dał Królestwu Kongresowemu liberalną konstytucję oraz "autonomię graniczącą z pełną niepodległością" - to nie zgodził się oddać wspomnianych wyżej obszarów pod polskie panowanie. "Najprawdopodobniej właśnie to było jednym z motywów, które popchnęły polską szlachtę do pierwszego dużego powstania w 1831 r." - ocenia.

"Te powstania nie mogły być obojętne także dla Białorusinów, których miasta i wioski stanowiły arenę walk powstańców i carskiej armii. Ale to już temat na inną rozmowę" - kończy komentator.

Niezależna gazeta "Narodnaja Wola" przypomniała natomiast postać Konstantego Kalinowskiego, przywódcy powstania na terytorium obecnej Białorusi. "Zależało mu przede wszystkim na wyzwoleniu narodu z niewolniczych pęt, na niezależności i szczęściu ojczyzny" - czytamy.

"Narodnaja Wola" podkreśla, że Kalinowski, który był wydawcą białoruskojęzycznego pisma "Mużyckaja Prauda", "faktycznie zapoczątkował naszą ideę narodową i widział ją w demokratycznej, wolnej od społecznego i narodowego ucisku ojczyźnie".

Kalinowski po upadku powstania został uwięziony w Wilnie i stracony w marcu 1864 r. w wieku zaledwie 26 lat. Gazeta przypomina, że na śmierć skazano 128 powstańców z jego oddziałów, ponad 850 zesłano na katorgę, ponad 12 tys. wysiedlono, a setki trafiły na Syberię.

Powstanie 1863 r. rozpoczęło się 22 stycznia Manifestem Tymczasowego Rządu Narodowego, czyli organu władz powstańczych. Objęło tereny zaboru rosyjskiego i miało charakter wojny partyzanckiej przeciwko rosyjskiemu imperium. Jak oceniają historycy, podczas powstania doszło do ponad tysiąca starć, w których zginęło po stronie powstańczej kilkadziesiąt tysięcy ludzi. Zryw został w 1864 r. stłumiony przez władze carskie, po czym nastąpiła fala surowych represji, w tym licznych wyroków skazujących na śmierć albo katorgę na Syberii, konfiskat majątków, kasat klasztorów, likwidacji miast oraz wzmożona rusyfikacja.

Na terytorium obecnej Białorusi powstanie rozpoczęło się wiosną 1863 r., a apogeum walk przypadło na kwiecień i maj. Po klęsce powstania trwały jeszcze w 1864 r. starcia z oddziałami partyzanckimi. Na Białorusi nazwane jest powstaniem 1863-1864 r. lub powstaniem Kalinowskiego.

....

Jak widac rezimowe media nie bardzo maja pojecie o czym gledza . Nawijaja po sowiecku . Natmiast niezalezne wykazuja sie wieksza wiedza i normalnym jezykiem .

BRMTvonUngern

150. rocznica Powstania Styczniowego - uroczystości na Białorusi

W Mińsku zostanie otwarta wystawa poświęcona Powstaniu Styczniowemu. Ekspozycję "MORS SOLA VICTRIS, GLORIA VICTIS - w 150 rocznicę wybuchu powstania styczniowego" będzie można oglądać (od dziś 19.09, g. 18.00) w siedzibie Narodowego Muzeum Historii Białorusi. W ramach białoruskich obchodów rocznicy Powstania Styczniowego wystawę przygotowały Archiwum Główne Akt Dawnych we współpracy z Naczelną Dyrekcją Archiwów Państwowych oraz innymi archiwami państwowymi w Polsce.

Celem wystawy jest przypomnienie tragicznych dla narodu polskiego wydarzeń z lat 1863-1864, sylwetek ludzi, żyjących w tym trudnym czasie oraz utrwalenie pamięci o zrywie niepodległościowym Polaków przeciwko Rosji.

Jutro w Ambasadzie Polski w Mińsku odbędzie się polsko-białoruska konferencja historyków poświęcona 150 rocznicy wybuchu Powstania Styczniowego.

Będą to kolejne uroczystości w Mińsku poświęcone Powstaniu Styczniowemu, którego część bitew miała miejsce na terenie dzisiejszych ziem białoruskich. W marcu w Prezydenckiej Bibliotece Białorusi otwarta została ekspozycję zatytułowana "O Godność, o Ojczyznę!" . Podobną wystawę otwarto pod koniec lutego w Centralnej Bibliotece Naukowej Białoruskiej Akademii Nauk. Z kolei na wiosnę w Białoruskiej Filharmonii Państwowej prezentowano twórczość artystów z czasu powstania styczniowego, w tym utwory Konstantego Kalinowskiego i Stanisława Moniuszki.

Okolicznościowe spotkania poświęcone powstaniu styczniowemu organizowały również białoruskie środowiska niezależne.

...

Tak . Jakkolwiek Bialorus ma mnostwo bohaterow nieznanych z czasow komuny a takze unitow to i tych styczniowych trzeba pamietac . Jest to kraj cichego bohaterstwa .

BRMTvonUngern

Pod Lidą odsłonięto pomnik nieznanych powstańców z 1863 r.

Pamięć bohaterów powstania styczniowego uczczono w pobliżu wsi Małoje Olżawa Za czasów ZSRR ich mogiłę zniszczono, a płytę nagrobną utopiono w bagnie. Po 155 latach działacze społeczni z Lidy przywrócili pamięć o nieznanych powstańcach.
Odkrycie osadnika
Pomiędzy wsiami Małoje Olżawa (Małe Olżewo) i Mochawiczy (Mochowicze) rozpościerają się kołchozowe pola. Na jednym z nich, koło starego drzewa widać dwa wysokie, drewniane krzyże. To mogiła 30 nieznanych powstańców styczniowych.
Przez wiele lat nie było o niej wiadomo. W miejscu dzisiejszego pola znajdował się folwark Szczytniki, należący do
Konstantego Kaszyca, którego za udział w powstaniu zesłano na Syberię. Dopiero w 1925 roku polski osadnik, który dostał tam nadział ziemi, przypadkiem natrafił na pochówek i jako pierwszy upamiętnił to miejsce pomnikiem.
Odsłonięcie pomnika nieznanych powstańców 1863 r. Zdj. Wasil Małczanau/Biełsat
Kto jest pochowany pod tym kamieniem? Być może to powstańcy z Nowogródka, których Kaszczyc wyprowadził za Niemen, aby wypocząć po bojach. Może gdzieś chowali się ranni, a może to powstańcy z Lidy, którzy przyszli tu po rozbiciu oddziału Ludwika Narbutta.
Pomnik w szczerym polu
Odsłonięcie pomnika nieznanych powstańców 1863 r. Zdj. Wasil Małczanau/Biełsat
27 lipca 1995 r., w kolejną rocznicę ogłoszenia Deklaracji o Suwerenności Białorusi, miejscowi aktywiści ustawili na powstańczej mogile dwa krzyże. Wcześniej stał tu stary, ale ktoś go podpalił.
W ub.r. dzięki staraniom działaczy Partii BNF z Lidy powstał pomnik z napisem „Nieznanym powstańcom 1863 roku”. Symbolikę krzyża wzbogacono odlanymi w metalu widłami i kosą.
Autorem pomnika z powstańczym godłem i napisem jest Maksim Runiec z Bierazouki. Teraz działacze TBM, Partii BNF i Ruchu „O wolność” starają się o utworzenie memoriału ku czci powstańców.

„Pawłowski Józef, 15 lat, zesłany na Sybir”
Na uroczystość odsłonięcia pomnika władze też nie zgodziły się od razu. Zezwolenie wydano dopiero po niezliczonych skargach aktywistów. Na ceremonię przyjechali działacze społeczni i politycy z całego kraju. Byli też bardowie. Pomnik poświęcili duchowni Białoruskiej Autokefalicznej Cerkwi Prawosławnej – Leanid Akałowicz i Wikiencij Kawalkou.

Przed modlitwą odbył się apel poległych: odczytano 424 znane nazwiska z listy powstańców powiatu lidzkiego. Zebrani byli wzruszeni nie tylko ich tragicznym losem, ale często bardzo młodym wiekiem.

...

Wspaniale powstanie. Wielka duchowosc.