Litwa: rok 2013 pod patronatem Powstania Styczniowego

BRMTvonUngern

Litwa: rok 2013 pod patronatem Powstania Styczniowego

Rok 2013 będzie na Litwie Rokiem Powstania Styczniowego. Uchwałę w tej sprawie przyjął we wtorek litewski Sejm. W przyszłym roku przypada 150. rocznica wybuchu powstania przeciwko Rosji.

- Powstanie z 1863 roku miało ogromny wpływ na historię i dalsze losy trzech narodów: Litwinów, Polaków i Białorusinów - czytamy w uzasadnieniu projektu uchwały. Zdaniem litewskich historyków, powstanie było "ważnym etapem w europejskiej historii Litwy i pokazało, którą z dróg chce kroczyć Europa Wschodnia".

Z inicjatywą ogłoszenia przyszłego roku Rokiem Powstania Styczniowego wystąpiła przewodnicząca Sejmu Irena Diegutiene i minister spraw zagranicznych Audronius Ażubalis.

Obecnie litewski rząd będzie musiał, do 1 września, opracować program obchodów 150 rocznicy wybuchu powstania i przewidzieć w przyszłorocznym budżecie pieniądze na realizację tego programu.

Powstanie styczniowe wybuchło w styczniu 1863 roku w Królestwie Polskim, a potem na terenie byłego Wielkiego Księstwa Litewskiego. Objęło swym zasięgiem tereny obecnej Polski, Litwy, Białorusi i części Ukrainy. Mimo początkowych sukcesów zakończyło się klęską powstańców na jesieni 1864 roku.

W czasach radzieckich na Litwie historię powstania styczniowego usiłowano wyeliminować z kart podręczników. Toteż zbliżający się jubileusz będzie - zdaniem inicjatorów ustanowienia Roku Powstania Styczniowego - dobrą okazją do zgłębiania i nowego spojrzenia na wydarzenia 1863 roku.

>>>>

Tak . To juz niedlugo raptem 8 miesiecy . A rocznica 150 ta !
Musze juz teraz zaczac jubileuszowe artykuly ...

BRMTvonUngern

Odsłonięto tablicę upamiętniającą powstanie styczniowe

Na dziedzińcu Muzeum Sztuki Stosowanej w Wilnie odsłonięto w środę tablicę upamiętniającą powstanie styczniowe. Muzeum znajduje się w budynku dawnego arsenału, gdzie w drugiej połowie XIX w. mieściły się koszary wojska carskiego.

- Należy hołubić pamięć o powstaniu, bo to pomaga w zrozumieniu procesu powstania obecnego państwa litewskiego - powiedział podczas ceremonii osłonięcia tablicy minister spraw zagranicznych Litwy Audronius Ażubalis.

Szef MSZ podkreślił, że w czasach radzieckich historia XIX wieku była wypaczana. Wyraził opinię, że "wybuch powstania styczniowego w 1863 roku w części Rzeczypospolitej Obojga Narodów zagarniętej przez imperium rosyjskie zapoczątkował litewskie odrodzenie narodowe".

W drugiej połowie XIX wieku w wileńskim arsenale stacjonowali żołnierze carskiej Rosji, którzy uczestniczyli w tłumieniu powstania styczniowego. Prawdopodobnie dziedziniec arsenału był miejscem kaźni uczestników powstania.

Powstanie styczniowe wybuchło w styczniu 1863 roku w Królestwie Polskim, a potem na terenie byłego Wielkiego Księstwa Litewskiego. Objęło swym zasięgiem tereny obecnej Polski, Litwy, Białorusi i części Ukrainy. Mimo początkowych sukcesów, zakończyło się klęską powstańców jesienią 1864 roku. W przyszłym roku przypada 150. rocznica wybuchu powstania przeciwko Rosji.

W czasach radzieckich na Litwie historię powstania styczniowego usiłowano usunąć z kart podręczników. Zdaniem inicjatorów ustanowienia Roku Powstania Styczniowego zbliżający się jubileusz będzie dobrą okazją do zgłębienia i nowego spojrzenia na wydarzenia 1863 roku.

Przed kilkoma miesiącami Sejm Litwy ogłosił 2013 rok Rokiem Powstania Styczniowego.

>>>>

Tak jest ! Akurat w kwestii tego powstania wladze kraju zcahowuja zdumiewajacy rozasadek ktorego w innych kwestiach brakuje . To cieszy !

BRMTvonUngern

Litwa: inauguracja Roku Powstania Styczniowego z udziałem premiera

Inaugurując obchody na Litwie Roku Powstania Styczniowego, premier tego kraju Algirdas Butkeviczius oświadczył w piątek, że brak perspektyw rozwoju stosunków polsko-litewskich oznaczałby "zdradę ducha roku 1863".

- Chwalebna historia powinna być dla nas natchnieniem do nowych wyzwań - powiedział Butkeviczius podczas uroczystego otwarcia wystawy prac Artura Grottgera w Muzeum Sztuki Użytkowej w Wilnie.

Szef litewskiego rządu wyraził nadzieję, że już wkrótce w rozmowie z premierem Polski Donaldem Tuskiem w Warszawie zostaną omówione perspektywy rozwoju stosunków dwustronnych. Butkeviczius zaznaczył, że "brak takich perspektyw oznaczałby zdradę ducha z roku 1863".

- Wspólna historia uczy nas tego, o czym często w życiu codziennym zapominamy. Gdyby nie nasza jedność, nie nasze wspólne bohaterskie czyny, nie mielibyśmy dzisiaj możliwości budowania swojego dobrobytu i dostatku społecznego - powiedział podczas inauguracji Roku Powstania Styczniowego ambasador Polski na Litwie Janusz Skolimowski.

Zaznaczył, że "gdyby nie walka naszych przodków, nie ich zapał i determinacja, nie mieszkalibyśmy dziś w niepodległej Polsce i Litwie".

Rok 2013 na Litwie, tak jak w Polsce, został ogłoszony Rokiem Powstania Styczniowego. Otwarcie w piątek wystawy prac Grottgera pochodzących ze zbiorów Muzeum Narodowego w Krakowie zainaugurowało oficjalne obchody na Litwie.

Już latem ubiegłego roku na dziedzińcu Muzeum Sztuki Użytkowej odsłonięto tablicę upamiętniającą uczestników powstania. Wybito też monetę pamiątkową.

Rządowy program obchodów przewiduje również wydanie rocznicowego znaczka, produkcję filmu dokumentalnego o wydarzeniach lat 1863-1864, a także przygotowanie specjalnego programu edukacyjnego w litewskiej telewizji.

Z inicjatywy ambasady RP w Wilnie i przy współpracy z Instytutem Polskim w tym mieście ukaże się specjalne dwujęzyczne, polsko-litewskie wydanie numeru czasopisma "Mówią Wieki" poświęcone powstaniu. Odbędzie się konferencja z udziałem naukowców z Litwy, Polski i Białorusi.

W ramach obchodów na Litwie odbędzie się także pokaz filmu "Wierna rzeka" Tadeusza Chmielewskiego. Już w lutym Instytut Polski w Wilnie rozpocznie realizację projektu edukacyjnego polegającego na aktywnym udziale młodzieży w upamiętnianiu wspólnej historii.

Według historyków litewskich w powstaniu styczniowym na Litwie, znanym tu jako powstanie 1863 roku, brało udział około 70 tys. osób, z czego około 6 tysięcy zginęło. Po stłumieniu powstania na Litwie władze carskie skonfiskowały blisko 2 tys. dworów.

....

Wydaje mi sie ze jednak 6 tysiecy to bylo razem zabitych i rannych . Zabitych 2 tysiace .
Jesli w powstaniu bylo 1600 potyczek glownie drobnych to po kilku zabitych na potyczke wypada . Razem z 10 tysiecy . Stad represje byly bestialskie jak na taka skale .

BRMTvonUngern

Litwa: młodzież "adoptuje" zabytki powstania styczniowego

Około 300 uczniów z 37 szkół Litwy: litewskich, polskich i rosyjskich uczestniczy w realizowanym przez Instytut Polski w Wilnie projekcie edukacyjnym "Adoptujemy zabytki Powstania Styczniowego", celem którego jest m.in. odbudowanie pamięci historycznej.

- Zadaniem uczniów biorących udział w projekcie jest odnalezienie w swej okolicy zabytków związanych z powstaniem, opisanie ich i zadbanie o ich popularyzację - powiedziała Anna Pilarczyk-Palaitis, koordynator projektu z Instytutu Polskiego w Wilnie.

Uczestnicy projektu zostali podzieleni na 13 grup. W każdej uczestniczy młodzież ze szkół z różnym językiem nauczania.

Jak zaznacza Pilarczyk-Palaitis "młodzież ze szkół polskich ma większą wiedzę o powstaniu styczniowym, bardziej jest świadoma roli powstania w historii swego narodu", natomiast litewska młodzież "tę świadomość w sobie dopiero budzi". - Odmienne spojrzenie na powstanie mają uczniowie ze szkół rosyjskich i tę różnorodność traktowania faktów historycznych postanowiliśmy w naszym projekcie wykorzystać - mówi koordynator projektu.

Jeżeli w okolicy, w której mieszkają uczestnicy projektu nie ma zabytków związanych z powstaniem, młodzież bada i opisuje fotografie z okresu powstania, albo dzieła sztuki związane z tym okresem historycznym.

- Jednej grupie udało się dotrzeć do osób, które pamiętają opowiadania swoich dziadków o powstaniu. Być może więc, w niektórych przypadkach, jest to ostatni moment na uratowanie pamięci historycznej przed zapomnieniem - wskazuje Anna Pilarczyk-Palaitis.

Realizację projektu rozpoczęto w marcu, a jego zakończenie przewidziane jest na listopad. Z pierwszymi wynikami badań uczniów w postaci reportaży, relacji, filmów można już się zapoznać na stronie internetowej [link widoczny dla zalogowanych] Na zakończenie projektu zostaną wydane mapy z trasami turystycznymi śladami powstania styczniowego opracowanymi przez uczestników projektu. Mapy mają być dostępne w lokalnych centrach informacji turystycznej.

Natomiast w najbliższy weekend (7-9 czerwca) młodzież odwiedzi jedyne na Litwie muzeum powstania styczniowego w miejscowości Paberże (Podbrzezie) koło Kiejdan.

Tu, w miejscowym kościele, 20 marca 1863 roku 35-letni ksiądz Antoni Mackiewicz, jeden z przywódców powstania na Litwie, odczytał Manifest Rządu Narodowego. Ten dzień uważany jest za początek powstania na Litwie.

>>>>

Bardzo piekny pomysl !

BRMTvonUngern

Uczczono powstańców styczniowych pochowanych na Rossie

Na cmentarzu Na Rossie, będącym najstarszą wileńską nekropolią, odbyła się w dniu dzisiejszym uroczystość poświęcona pamięci spoczywających tam powstańców styczniowych.

Okazją do niej było zlokalizowanie 20 powstańczych mogił, o których wcześniej nie wiedziano.

Około 50 osób - wilnianie, głównie harcerze, a także ambasador Polski w Wilnie Jarosław Czubiński i konsul generalny Stanisław Cygnarowski - odwiedziło 20 grobów powstańców.

Przy każdym z nich została odprawiona modlitwa, złożono kwiaty, zapalono znicze. Harcerze przypomnieli życiorys każdego powstańca.

- Wiedzieliśmy, że na Rossie są pochowani powstańcy, ale miejsca pochówków nie były zlokalizowane. Tegoroczne obchody 150. rocznicy powstania styczniowego zmobilizowały nas do zrobienia tego - powiedziała inicjatorka obchodów, prezes Społecznego Komitetu Opieki nad Starą Rossą Alicja Klimaszewska.

Staraniami komitetu i Związku Harcerstwa Polskiego na Litwie zidentyfikowano 20 grobów, niekiedy zapomnianych i zaniedbanych. Przygotowując się do uroczystości, odrestaurowano trzy nagrobki, na jednym ustawiono nowy krzyż.

Prace nad poszukiwaniem miejsc spoczynku uczestników powstania styczniowego na Rossie będą trwały, gdyż nie wszystkie groby udało się odnaleźć.

Będą też trwały prace nad ustaleniem życiorysów tych osób. Jak wskazuje przewodniczący Związku Harcerstwa Polskiego na Litwie Adam Błaszkiewicz, współorganizator czwartkowych uroczystości, "wciąż za mało wiemy o tych powstańcach".

Uczestnicy zrywu z 1863 r. pochowani na Rossie to osoby, które zostały potem zesłane, ale powróciły na Litwę.

- To są bardzo ciekawe losy, ale tak mało o nich wiemy - mówi Błaszkiewicz. Wskazuje, że zadaniem harcerzy, młodzieży pasjonującej się historią i nauczycieli historii jest "spisanie tych życiorysów".

Zlokalizowane groby powstańców styczniowych na Rossie zostały oznakowane tabliczką z godłem powstania: na tle tarczy – Orzeł Biały, Pogoń i św. Michał.

- Chcemy, by w przyszłości powstał na naszym cmentarzu szlak powstańczy - powiedziała Alicja Klimaszewska.

Cmentarz Na Rossie jest najstarszą wileńską nekropolią, liczy blisko 250 lat. Spoczywa tam ponad 20 tys. osób.

....

To wielka historia .

BRMTvonUngern

RMF 24
Fakty
Polska
Na Litwie będą szukać szczątków powstańców styczniowych
Na Litwie będą szukać szczątków powstańców styczniowych

1 godz. 53 minuty temu

Na początku maja na wileńskiej Górze Zamkowej, inaczej Górze Giedymina, rozpoczną się badania archeologiczne w poszukiwaniu szczątków ciał powstańców styczniowych - poinformował PAP Arunas Kalejus, archeolog z Litewskiego Muzeum Narodowego.
Góra Giedymina w Wilnie
/Wojciech Pacewicz /PAP

Przypuszcza się, że w latach 1863-64 na zboczach Góry Giedymina zostało pochowanych 21 powstańców, w tym przywódcy powstania: Zygmunt Sierakowski i Konstanty Kalinowski. Powstańcy zostali straceni na wileńskim Placu Łukiskim, a pogrzebani przez władze carskie w tajemnicy przed bliskimi i społeczeństwem.

Prawdopodobnie miejscem ich pochówku była Góra Giedymina, gdzie po powstaniu listopadowym w 1831 roku na rozkaz cara Mikołaja I urządzono fortecę. Na ten trop litewscy archeolodzy wpadli przed kilkoma miesiącami.

W trakcie prac archeologicznych w lutym na Górze Zamkowej odkryto dwa groby, w których szczątki zostały złożone bez trumien i przesypane wapnem.

W jednym z grobów został pochowany mężczyzna ze związanymi rękoma. Buty i ubranie uległy zniszczeniu, ale zachowały się poszczególne elementy stroju: guziki, klamra od paska. Drugi grób był zbiorową mogiłą czterech osób. Obok szczątków jednego ze zmarłych znaleziono srebrny medalion z połowy XIX w., co według naukowców wskazuje, że pochówku dokonano w II połowie XIX w.

Dzisiaj nie możemy jeszcze jednoznacznie stwierdzić, że znalezione szczątki to są powstańcy styczniowi, ale nie znajdujemy też argumentów, by sądzić inaczej - powiedział PAP archeolog Arunas Kalejus.

Rozpoczynające się na wileńskiej Górze Zamkowej prace archeologiczne mają na celu znalezienia ciał wszystkich powstańców straconych na Placu Łukiskim, a następnie przeprowadzenie szczegółowych badań antropologicznych i pogrzebanie powstańców z przysługującymi im honorami.

Arunas Kalejus szacuje, że badania potrwają co najmniej pół roku.

O możliwości istnienia grobów powstańców na Górze Giedymina pisał w swym przewodniku po Wilnie Władysław Zahorski. Stare przewodniki informują też, że w 1917 roku na górze został ustawiony krzyż, ale usunęły go okupacyjne władze niemieckie. Krzyż ponownie wzniesiono tu w 1921 roku. W roku 1925 obok krzyża odsłonięto dwie tablice pamiątkowe. Na jednej według starych przewodników miał być napis w języku polskim: "Nieznanemu żołnierzowi", na drugiej nazwiska powstańców straconych w 1863 roku na Placu Łukiskim. W czerwcu 1940 rokukrzyż został usunięty.

...

Pieknie Smile

BRMTvonUngern

RMF 24
Fakty
Kultura
Obrączka z napisem: „Zygmund Apolonia 1862”. Znaleziono szczątki przywódcy powstania styczniowego
Obrączka z napisem: „Zygmund Apolonia 1862”. Znaleziono szczątki przywódcy powstania styczniowego

Dzisiaj, 26 lipca (14:16)

Wstępne wyniki badań wskazują, że na wileńskiej Górze Zamkowej zwanej Górą Giedymina odnaleziono szczątki Zygmunta Sierakowskiego, jednego z przywódców powstania styczniowego – poinformowało Ministerstwo Kultury Litwy.

Podczas prowadzonych na Górze Giedymina badań archeologicznych przed kilkoma tygodniami odkryto cztery groby, w których pogrzebanych było siedem osób.

Szczątki zostały złożone bez trumien, ze związanymi rękoma i przesypane wapnem. W grobach były strzępy ubrań, butów i pasów, a także guziki, medaliki.

Na palcu jednego z pogrzebanych znaleziono obrączkę z wygrawerowanym napisem na wewnętrznej stronie: "Zygmund Apolonia 11 sierpnia/30 lipca 1862 r.".
Zdjęcie obrączki Zygmunta Sierakowskiego publikuje ministerstwo kultury Litwy
/foto. lrkm.lrv.lt /

W oparciu o fakty historyczne i badania archeologiczne przepuszcza się, że tu został pochowany jeden z przywódców powstania z 1863 roku Zygmunt Sierakowski - czytamy w komunikacie litewskiego ministerstwa kultury.

Archeolog Valdas Steponaitis poinformował, że teraz zostaną przeprowadzone szczegółowe badania antropologiczne, które mają wykazać, czy znalezione szczątki należą do Sierakowskiego. Nie wyklucza też, że zostaną przeprowadzone badania DNA.

Szacuje się, że ekspertyzy potrwają co najmniej pół roku. W sumie badane będą szczątki 11 osób. Cztery pochówki na Górze Giedymina odkryto podczas pierwszego etapu badań archeologicznych prowadzonych w lutym, a siedem pochówków obecnie podczas drugiego etapu badań archeologicznych.
Szczątki znalezione przy Górze Giedymina
/K.Stoškaus /Internet

Przypuszcza się, że w latach 1863-1864 na zboczach Góry Giedymina zostało pochowanych 21 powstańców, w tym przywódcy powstania: Zygmunt Sierakowski i Konstanty Kalinowski. Powstańcy zostali straceni na wileńskim Placu Łukiskim, a pogrzebani przez władze carskie w tajemnicy przed bliskimi i społeczeństwem.

Prawdopodobnie miejscem ich pochówku była Góra Giedymina, gdzie po powstaniu listopadowym w 1831 roku na rozkaz cara Mikołaja I urządzono fortecę.

Żoną generała Sierakowskiego była Apolonia z Dalewskich, druga data na pierścionku związana jest z ich ślubem. Choć w chwili wykonania wyroku Apolonia była w ciąży, z rozkazu generał-gubernatora wileńskiego Michaiła Murawiowa "Wieszatiela" zmuszona została do oglądania egzekucji męża.

...

To sensacja! Kto by sie spodziewal!

BRMTvonUngern

Powstańcy styczniowi będą pochowani na Rossie

Odkryte na Górze Giedymina szczątki powstańców styczniowych 1863–1864 zostaną pochowane na cmentarzu na Rossie - poinformował dzisiaj wicekanclerz rządu Deividas Matulionis.

Powstańcy styczniowi będą pochowani na Rossie
Fot.15min.ltVidmantas Balkūnas

Uroczysty pochówek odbędzie się latem 2019 roku. Powstańcy spoczną w kaplicy na Rossie. Na jej uporządkowanie przeznaczono 240 tys. euro z funduszy unijnych.

Egzekucja przywódców powstańczej Litwy

Podczas prac badawczych na Górze Giedymina archeolodzy odkryli szczątki 17 powstańców styczniowych, 13 z nich naukowcy kojarzą z konkretnymi osobami.

Przy jednym ze zmarłych znaleziono srebrny medalion, który był zrobiony w połowie XIX wieku, co pozwoliło naukowcom na wysunięcie tezy, że zmarli byli pochowani nie wcześniej niż w drugiej połowie XIX wieku. Zmarli są prawdopodobnie powstańcami styczniowymi straconymi na Placu Łukiskim w Wilnie. Opierając się na źródłach archiwalnych można twierdzić, że te same zwłoki już były odkryte w latach 1915-1916. W latach 1863–1864 Łukiszki zapisały się w historii powstania styczniowego. Na placu doszło do egzekucji przywódców powstańczej Litwy: Konstantego Kalinowskiego i Zygmunta Sierakowskiego. Po powstaniu władze rosyjskie wzniosły na przedmieściu Łukiskim olbrzymi zakład karny.

Naukowcy rozważają, że decyzja o pochowaniu straconych uczestników powstania styczniowego na Górze Zamkowej nie była przypadkowa – był to sposób na ukrycie przed bliskimi i mieszkańcami miejsc ich pochówku.

Badania szczątków

Naukowcy badający szczątki powstańców styczniowych odnalezione na Górze Giedymina chcieliby dzięki badaniom genetycznym dowiedzieć się, które ze szczątków należą do Konstantego Kalinowskiego.

ak powiedział antropolog Rimantas Jankauskas, brat Konstantego Kalinowskiego jest pochowany na Białorusi. Istnieje jednak małe prawdopodobieństwo, by Mińsk zgodził się na ekshumację zwłok i badania genetyczne. Na razie inicjatywę wykazują tylko poszczególni działacze społeczni.

„Naukowcy szukają obecnie innych krewnych Kalinowskiego” – poinformował antropolog. Jak dodał, badacze już zidentyfikowali konkretne szczątki, które mogły należeć do Konstantego Kalinowskiego, na potwierdzenie tego faktu wciąż jednak jest za mało dowodów.

Niemal nie pozostaje wątpliwości co do szczątków innego z przywódców powstania, Zygmunta Sierakowskiego. Jednym z podstawowych dowodów jest obrączka znaleziona na palcu zmarłego z napisem „Zygmund Apolonija 11 Sierpnia / 30 Lipca 1862 r.“.

„Można powiedzieć, że człowiek został odnaleziony z paszportem, bo prawdopodobieństwo, że osoba z pierścieniem, na którym wygrawerowano imiona „Zygmunt” i „Apolonia” i która została pogrzebana na Górze Giedymina, nie jest Sierakowskim, jest mizernie małe” – stwierdził Jankauskas. Jak dodał, tożsamość Sierakowskiego potwierdzają także inne badania.

....

Łańcuch pokoleń.