"Kazania Świętokrzyskie" wrócą na Święty Krzyż .

BRMTvonUngern

"Kazania Świętokrzyskie" wrócą na Święty Krzyż

Jeden z najcenniejszych zabytków polskiej kultury piśmienniczej "Kazania Świętokrzyskie" trafi w sobotę na siedem godzin w miejsce swojego powstania – na Święty Krzyż. Dzieło będzie prezentowane zwiedzającym w zakrystii bazyliki.

- To bardzo symboliczny moment dla naszego klasztoru. Po raz pierwszy od wieków «Kazania Świętokrzyskie» powrócą na Święty Krzyż i trudno przewidywać kiedy ponownie będzie można je tu zobaczyć - powiedział superior tamtejszego klasztoru ojców oblatów o. Zygfryd Wiecha. Dodał, że zabytek uznawany za najstarszy tekst prozatorski stworzony w języku polskim, będzie prezentowany w zakrystii bazyliki, która w przeszłości pełniła funkcję skryptorium.

Symboliczny "powrót" datowanego na XIII lub XIV wiek zabytku będzie możliwy dzięki umowie podpisanej między Wojewódzką Biblioteką Publiczną w Kielcach a Biblioteką Narodową w Warszawie, w której zbiorach znajdują się "Kazania Świętokrzyskie". Ustalono, że dzieło będzie prezentowane w sobotę przez siedem godzin, od 10. do 17, po czym powróci do Warszawy.

Jak powiedział dziś dyrektor Biblioteki Andrzej Dąbrowski, wypożyczenie dzieła poprzedziły długie negocjacje dotyczące m.in. warunków transportu oraz ekspozycji manuskryptu. - Te warunki są szczególne, bo przecież sam zabytek jest szczególny. Bardzo rzadko dokonuje się takich wypożyczeń, dlatego wszystko musiało być ustalone w najmniejszych szczegółach – dodał.

Jak napisał w specjalnym opracowaniu prof. Krzysztof Bracha z Instytutu Historii Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach "Kazania Świętokrzyskie" to "narodowa relikwia języka polskiego, najstarszy pomnik średniowiecznej polskiej prozy religijnej”.

Prof. Bracha przypomniał, że w XV wieku w świętokrzyskim opactwie benedyktynów przechowywano księgę zawierającą części Nowego Testamentu, która w 1819 roku, po kasacji zakonu, razem z innymi rękopisami trafiła najpierw do Warszawy, a niewiele ponad dekadę później do Sankt Petersburga. Tam w 1890 roku badający ją wybitny polski slawista i humanista Aleksander Brückner odkrył, że przy oprawie rękopisu użyto starszych pasków pergaminu, zapisanego w języku polskim. W ten sposób, przez przypadek udało się odkryć jeden z najcenniejszych zabytków Polszczyzny.

Cenny rękopis powrócił do Polski w latach dwudziestych minionego stulecia na mocy Traktatu Ryskiego z 1921 roku. W związku z wybuchem II wojny światowej dzieło udało się wywieźć najpierw do Paryża a potem do Kanady, gdzie zostało zdeponowane w Bank of Montreal. Do Biblioteki Narodowej w Warszawie "Kazania…" powróciły pod koniec lat pięćdziesiątych. Od tamtego momentu nigdy nie opuszczały jej murów.

Według tradycji utrwalonej przez Jana Długosza opactwo benedyktyńskie powstało w 1006 roku z fundacji Bolesława Chrobrego. Z badań historyków (m.in. prof. Marka Derwicha) wynika, że powstało ono nieco później, w XII wieku. Jako założyciela wskazują oni Bolesława Krzywoustego. W okresie panowania dynastii Jagiellonów Święty Krzyż był najważniejszym sanktuarium w Polsce.

W lutym ub.r. ówczesny papież Benedykt XVI zdecydował o nadaniu kościołowi Św. Trójcy na Świętym Krzyżu tytułu bazyliki mniejszej. 7 września br. uroczyście otwarto odbudowaną wieżę bazyliki. Poprzednia została zniszczona jesienią 1914 roku przez wojska austriackie w czasie I wojny światowej.

...

Oczywiście kultura w Polsce to też Kościół ...

BRMTvonUngern

Święty Krzyż: ok. 3 tys. osób obejrzało "Kazania Świętokrzyskie"

Około 3 tys. osób przyjechało w sobotę na Święty Krzyż, by zobaczyć oryginał jednego z najcenniejszych zabytków polskiej kultury piśmienniczej "Kazań Świętokrzyskich", które przez zaledwie siedem godzin znajdowały się w miejscu swojego powstania.

Kazania Świętokrzyskie można było oglądać w zakrystii bazyliki na Świętym Krzyżu od godz. 10 do 17. - Krótko po 17, zabytek opuścił mury klasztoru i jest już w drodze powrotnej do Biblioteki Narodowej w Warszawie – powiedział superior tamtejszego klasztoru ojców oblatów o. Zygfryd Wiecha.

Jak powiedział dyrektor departamentu odpowiedzialnego m.in. za kulturę i turystykę w Urzędzie Marszałkowskim w Kielcach Jacek Kowalczyk na przyjazd na Święty Krzyż zdecydowało się w sobotę ok. 3 tys. osób. - To bardzo dobry wynik, było sporo grup zorganizowanych, wielu przewodników świętokrzyskich, którzy w tym historycznym dniu, chcieli uczestniczyć – mówił.

Według superiora o. Wiechy największe zainteresowanie było przed południem, kiedy "w krużgankach prowadzących do zakrystii ustawiały się kolejki chętnych".

Symboliczny "powrót" datowanego na XIII lub XIV wiek zabytku był możliwy dzięki umowie podpisanej między Wojewódzką Biblioteką Publiczną w Kielcach a Biblioteką Narodową w Warszawie, w której zbiorach znajdują się "Kazania Świętokrzyskie". Ustalono, że dzieło będzie prezentowane w sobotę przez siedem godzin, po czym powróci do Warszawy.

Jak powiedział w ubiegłym tygodniu dyrektor biblioteki Andrzej Dąbrowski, wypożyczenie dzieła poprzedziły długie negocjacje dotyczące m.in. warunków transportu oraz ekspozycji manuskryptu. - Te warunki są szczególne, bo przecież sam zabytek jest szczególny. Bardzo rzadko dokonuje się takich wypożyczeń, dlatego wszystko musiało być ustalone w najmniejszych szczegółach – dodał.

Manuskrypt będący jednym z najcenniejszych zabytków Polszczyzny odkrył w 1890 roku w Sankt Petersburgu wybitny polski slawista i humanista Aleksander Brueckner badający inny manuskrypt pochodzący ze świętokrzyskiej biblioteki benedyktynów. Zauważył wówczas, że przy oprawie księgi zawierającej części Nowego Testamentu wykorzystano dużo starsze paski pergaminu, zapisane w języku polskim. W ten sposób, przez przypadek odkryto dzieło, które prof. Krzysztof Bracha z Instytutu Historii Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach nazywa "narodową relikwią języka polskiego” i "najstarszym pomnikiem średniowiecznej polskiej prozy religijnej".

Cenny rękopis powrócił do Polski w latach dwudziestych minionego stulecia na mocy Traktatu Ryskiego z 1921 roku. W związku z wybuchem II wojny światowej dzieło udało się wywieźć najpierw do Paryża, potem do Kanady, gdzie zostało zdeponowane w Bank of Montreal. Do Biblioteki Narodowej w Warszawie "Kazania..." powróciły pod koniec lat pięćdziesiątych. Od tamtego momentu nigdy nie opuszczały jej murów.

Według tradycji utrwalonej przez Jana Długosza opactwo benedyktyńskie powstało w 1006 roku z fundacji Bolesława Chrobrego. Z badań historyków (m.in. prof. Marka Derwicha) wynika, że powstało ono nieco później, w XII wieku. Jako założyciela wskazują oni Bolesława Krzywoustego. W okresie panowania dynastii Jagiellonów Święty Krzyż był najważniejszym sanktuarium w Polsce.

W lutym ub.r. ówczesny papież Benedykt XVI zdecydował o nadaniu kościołowi Św. Trójcy na Świętym Krzyżu tytułu bazyliki mniejszej. 7 września br. uroczyście otwarto odbudowaną wieżę bazyliki. Poprzednią zniszczyły jesienią 1914 roku wojska austriackie w czasie I wojny światowej.

....

To cieszy że jest takie zainteresowanie .

BRMTvonUngern

W katedrze zabrzmią "Kazania Świętokrzyskie"

Śpiewanej wersji jednego z najcenniejszych zabytków polskiego piśmiennictwa – średniowiecznych "Kazań Świętokrzyskich" - będzie można wysłuchać podczas koncertu w Bazylice Katedralnej w Kielcach. W spektaklu wystąpi m. in. wokalista zespołu TSA Marek Piekarczyk i lider SBB Józef Skrzek.

Inscenizację słowno-muzyczną zaplanowano na piątek, 26 września. Wstęp będzie bezpłatny.

- Mam nadzieję, że ten spektakl stanie się ważnym przedsięwzięciem uzupełniającym wcześniejsze wrześniowe wydarzenia, związane z sanktuarium na Świętym Krzyżu – otwarcie odbudowanej kościelnej wieży i prezentację oryginału średniowiecznych "Kazań" - powiedziała wojewoda świętokrzyski Bożentyna Pałka-Koruba zapraszając na koncert. Świętokrzyski Urząd Wojewódzki jest organizatorem spektaklu.

Idea udźwiękowienia "Kazań" zrodziła się cztery lata temu, a premiera spektaklu miała miejsce we wrześniu 2012 r. w świętokrzyskim klasztorze; nagranie zarejestrowano i wydano na płycie.

Od tego czasu artyści występowali jeszcze trzykrotnie: w katedrze w Katowicach, w opactwie benedyktynów w Tyńcu i podczas plenerowego koncertu w Środzie Wielkopolskiej (w planach jest wydanie płyty DVD z tego wydarzenia).

Podczas kieleckiego koncertu partie wokalne wykona muzyk rockowego zespołu TSA, Marek Piekarczyk. Fragmenty kazań odczyta aktor Teatru im. Stefana Żeromskiego w Kielcach Marcin Brykczyński, który wcieli się w postać kaznodziei.

W partiach wokalnych będzie można usłyszeć również autora muzyki do spektaklu, Józefa Skrzeka, który zagra także na gitarze basowej i organach kościelnych. Jego kolega z grupy SBB Apostolis Anthimos wykona partie gitarowe. Zagrają także kieleccy artyści: multiinstrumentalista Włodzimierz "Kinior" Kiniorski i muzyk jazzowy Łukasz Mazur. Całość uzupełni prawosławny chór męski "Oktoich" z Wrocławia.

Jeden z producentów i pomysłodawców przedsięwzięcia Jan Tarnawski przyznał w rozmowie z dziennikarzami, że początkowo były wątpliwości czy "Kazania Świętokrzyskie" da się w ogóle zaśpiewać.

- Im bliżej zajmujemy się treścią kazań, tym bardziej możemy zachwycać się tym tekstem. Dobór artystów nie jest przypadkowy, ale świadomy. Marek Piekarczyk znalazł się w tym projekcie ze względu na wielką ekspresję śpiewu i charyzmę - powiedział Tarnawski.

- Dla nas, osób związanych ze spektaklem to rzecz wielowymiarowa - nie tylko utwór muzyczny, ale przede wszystkim sięganie do korzeni naszej narodowej tożsamości, z elementem patriotyzmu lokalnego: te korzenie są w naszym przekonaniu tutaj, na Ziemi Świętokrzyskiej - podkreślił.

Tarnawski przyznał, że półtoragodzinny spektakl jest sztuką trudną w odbiorze, przyrzeczoną dla wąskiego grona słuchaczy – dlatego nie organizowano komercyjnej trasy. Trwają starania, by koncert zagrać także w Sandomierzu.

Historyk z Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach prof. Krzysztof Bracha, który był konsultantem naukowym tekstu libretta spektaklu podkreślił, że "Kazania Świętokrzyskie" są "numerem jeden" w zbiorach Biblioteki Narodowej.

- Bardziej cennego dokumentu języka polskiego nie posiadamy. Nikt z humanistów nie jest w stanie wytłumaczyć, dlaczego "Kazania" zostały napisane po polsku, z wtrętami łacińskimi - to jedna z największych zagadek języka polskiego - powiedział Bracha.

Naukowiec dodał, że libretto widowiska jest oparte na ostatniej krytycznej edycji "Kazań" autorstwa prof. Wiesława Wydry i prof. Wacława Twardzika, wydanej w 2009 r. przez Bibliotekę Narodową, pod redakcją prof. Pawła Stępnia.

W czasie koncertu w katedrze będzie można oglądać reprodukcję średniowiecznego dokumentu, wykonaną na zamówienie Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Kielcach.

Pochodzące z XIV wieku "Kazania Świętokrzyskie" to najstarszy zapis prozy polskiej. Zabytek składa się z jednego całego kazania (na dzień św. Katarzyny) i fragmentów pięciu innych. Spisane zostały na pergaminie, który w XV wieku posłużył - pocięty na paski - do oprawy rękopiśmiennego kodeksu, zawierającego łaciński tekst Dziejów Apostolskich i Apokalipsy.

Kodeks ten należał do opactwa benedyktynów na Św. Krzyżu, na początku XIX wieku trafił do zbiorów Biblioteki Uniwersytetu Warszawskiego. W wyniku represji carskich po powstaniu listopadowym został wywieziony wraz z innymi zbiorami do Rosji. Ukryte w oprawie kodeksu 18 pasków z fragmentami kazań odkrył w 1890 roku Aleksander Brueckner, prowadząc badania w Bibliotece Cesarskiej w Petersburgu. To on nadał znalezisku nazwę "Kazania Świętokrzyskie". Rękopis z "Kazaniami" powrócił do Polski - nie bez trudności - dopiero w 1925 roku.

"Kazania Świętokrzyskie" szczęśliwie ocalały z zawieruchy II wojny światowej. Wywiezione przez Rumunię do Francji, a następnie do Kanady, w 1959 roku powróciły do kraju. Są skatalogowane w Bibliotece Narodowej, na co dzień przechowywane w skarbcu biblioteki i bardzo rzadko pokazywane. 13 września przez kilka godzin wystawiano je w zakrystii bazyliki na Świętym Krzyżu - dokument obejrzało ok. 3 tys. pielgrzymów i turystów.

....

Pięknie po prostu .

BRMTvonUngern

Święty Krzyż – najstarsze polskie sanktuarium
Święty Krzyż – najstarsze polskie sanktuarium - Paweł Małecki / Agencja Gazeta

Przed wiekami odwiedzali to miejsce polscy królowie, mianując je najważniejszym wówczas sanktuarium Rzeczypospolitej. Do dziś Święty Krzyż góruje nad jednymi z najstarszych gór Europy i przyciąga setki tysięcy pielgrzymów rocznie. Szansę na odwiedzenie odległego o ok. 150 km od Krakowa Świętego Krzyża będzie miał każdy uczestnik Światowych Dni Młodzieży.

Każdy uczestnik ŚDM, który będzie się do nich przygotowywał w diecezji sandomierskiej. Diecezja ta planuje przyjąć ok. pięciu tysięcy pielgrzymów, którzy przyjadą w lipcu do Polski; miejsca dla nich przygotowuje 86 parafii.
REKLAMA

O tym jak Święty Krzyż jest ważnym miejscem w tradycji świadczy fakt, że to od niego wzięły nazwę, najpierw góry wypiętrzone setki milionów lat temu w obecnych widłach Wisły i Pilicy, a od 1999 roku całe województwo, jedno z 16 regionów Polski.

Nazwa dużo mówi o samym sanktuarium. To właśnie tutaj w średniowieczu trafiły z Węgier relikwie drzewa Krzyża Świętego. Rocznie miejsce to odwiedza ponad 300 tysięcy turystów i pielgrzymów.

Dodatkową atrakcją jest odbudowana w 2014 roku wieża klasztorna, z której przy dobrej pogodzie można zobaczyć oddalone o prawie 200 km szczyty polskich i słowackich Tatr.

Święty Krzyż położony jest na wschodnim krańcu Łysogór – najwyższego pasma Gór Świętokrzyskich na wysokości 595 m n.p.m. Doskonale widoczny jest z trasy krajowej nr 74 łączącej Kielce ze wschodnią częścią województwa, w tym z Sandomierzem. Pięknie prezentuje się także od strony Ostrowca Świętokrzyskiego. Krajobraz psuje nieco wieża telewizyjna wybudowana w sąsiedztwie klasztoru kilkadziesiąt lat temu. Ale wieża ta ma też plusy - dzięki niej wybijającego się ponad horyzont "garbu" Świętego Krzyża (zwanego też Łysą Górą) z kilkuset metrowym nadajnikiem na szczycie, nie pomylimy z żadnym innym wzniesieniem.

- Nie zapominajmy o szczególnym, duchowym wymiarze tego miejsca. W wymiarze religijnym pielgrzymowania do Polski warto przeżyć wizytę na Świętym Krzyżu i czerpać z jego dziedzictwa – powiedział superior świętokrzyskiego klasztoru ojców misjonarzy oblatów o. Zygfryd Wiecha. - Wspólnota świętokrzyska ojców benedyktynów włączyła się w głoszenie ewangelii na tych terenach 40 lat po Chrzcie Polski. To pierwsze i najstarsza sanktuarium, które od wieków ma charakter narodowy – podkreślił o. Wiecha.

Według tradycji utrwalonej przez średniowiecznego kronikarza Jana Długosza opactwo benedyktyńskie powstało w 1006 r. z fundacji Bolesława Chrobrego. Z badań historyków (m.in. prof. Marka Derwicha) wynika, że powstało ono nieco później, bo w XII w.; jako założyciela wskazują oni Bolesława Krzywoustego.

W lutym 2013 r. papież Benedykt XVI zdecydował o nadaniu kościołowi Św. Trójcy na Świętym Krzyżu tytułu bazyliki mniejszej. Była to jedna z ostatnich decyzji podjętych w czasie jego pontyfikatu.

Z Krakowa najlepiej dojechać tu drogą krajową nr 7 (kierunek Warszawa), skręcając na węźle "Kielce-Zachód" na drogę nr 74 w kierunku Opatowa i Lublina. Po ominięciu Kielc, za Górnem drogowskazy pokierują nas na samo miejsce przez Bieliny i dalej do Huty Szklanej. Można też wybrać się do Nowej Słupi. skąd zboczem góry wśród pięknej przyrody Świętokrzyskiego Parku Narodowego można przejść tzw. Szlak Królewski - ten sam, którym do sanktuarium przybywali monarchowie.

Inną możliwością jest podróż z Krakowa do Kielc pociągiem lub autobusem, a dalej wyprawa jednym z busów do Nowej Słupi, które odjeżdżają z centrum miasta.

W pobliżu warto zobaczyć m.in. zrekonstruowaną "Osadę Średniowieczną" w Hucie Szklanej, park miniaturowych budowli w Krajnie (m.in. Watykanu, Wieży Eiffle’a, czy zniszczonych w czasie zamachu z 11 września wież WTC). Pielgrzymi, dysponujący czasem, powinni zobaczyć także stolicę regionu – Kielce z renesansowo-barokowym dawnym pałacem biskupów krakowskich, katedrą oraz rezerwatami geologicznymi.

...

Owszem atrakcje turystyczne ale przeciez to miejsce DUCHOWYCH PRZEZYC!